Het onregelmatig verschijnende Franse tijdschrift `À contretemps’ heeft zijn nieuwste uitgave (nummer 45, maart 2013) geheel gewijd aan de Chinese anarchist, schrijver, vertaler en activist Ba Jin (ook wel geschreven als Pa Kin of Pa Chin). Het nummer beperkt zich tot zijn anarchistische periode, die een kwart eeuw beloopt (1921-1950). Degene die zich met de inhoud heeft belast is de Franse sinoloog, kenner van het anarchisme en ‘Bajinoloog’ Angel Pino. Hij vertaalde de opgenomen stukken van Ba Jin uit het Chinees in het Frans en voegde een aantal biografische artikelen toe. Tevens treft men aan een curieuze bijdrage, waarin ik [Thom Holtermann, de schrijver dezes] nog een bijrolletje speelde. Dit betreft het artikel getiteld ‘La Chine souterraine’. Het wil dat Angel Pino beschikte over een artikel in het Nederlandse `De wapens Neder’ (Kerstnummer, december 1927, p. 4) van de hand van Ba Jin (Li Pei Kan) onder de titel ‘Het ondergrondse China’. Hoewel Angel Pino ervan uit gaat dat er vermoedelijk een eerdere Engelse versie van is, heeft hij de Nederlandse versie in het Frans vertaald. Mij bereikte de vraag van hem om die beide versies te vergelijken met het oog op de correctheid van de vertaling. Ik was onder de indruk van de perfectie van de vertaling van iemand, die me zei het Nederlands niet te beheersen… Gelet op het bij elk artikel opgenomen uitgebreide en verklarende notenapparaat is hier een specialist in de persoon van Angel Pino aan het werk geweest. Pino heeft het nummer in zes hoofdstukken opgebouwd. Eerst verschaft hij een biografie van Ba Jin. Die leert ons dat Ba Jin een aantal schuilnamen gebruikte zoals Li Yaotang, Li Pei Kan (Li Peigan). Zijn familienaam is Li Feigan. Ba Jin heeft verschillende politieke fasen in zijn leven gekend. Een anarchistische (1921-1950) in zijn jonge jaren. Daarna raakt hij in het labyrint van het verwerpelijke maoïsme terecht. Vervolgens wordt hij slachtoffer van de Culturele revolutie van 1996. Nochtans, hij brengt dit alles er levend vanaf om in zijn laatste levensfase als een gelauwerd
auteur te herrijzen. Het tweede hoofdstuk behandelt zijn intrede in de politiek. Ter introductie daarvan heeft Pino een artikel van zichzelf opgenomen onder de titel ‘Ba Jin in 1921: de geboorte van een activistische anarchist’. Van de hand van Ba Jin treft men twee artikelen: ‘De IWW en de Chinese arbeiders’ (IWW=Industrial Workers of the World) en ‘Het patriottisme en de weg naar het geluk voor de Chinezen’. Het derde hoofdstuk concentreert zich op de theoretische elementen in het denken van Ba Jin. Dit wordt door Angel Pino ingeleid met het artikel ‘Ba Jin en het Archinov platform’, waarna van Ba Jin volgen het reeds genoemde ‘Het ondergrondse China’ en ‘Anarchisme en terrorisme’. Het vierde hoofdstuk toont iets van Ba Jin als auteur en vertaler. Opgenomen is van Ba Jin diens novelle ‘De Bliksem’ (1933). Tevens treft men aan een door Pino uit het Spaanse vertaald artikel van C.J. Tien, getiteld ‘Li Peigan en zijn vertalingen van anarchistische teksten’. Dit geeft een uitgebreid overzicht van wat Ba Jin (Li Peigan) in het Chinees heeft vertaald. Angel Pino voegt daar weer een overstelpend notenapparaat aan toe. Het vijfde hoofdstuk demonstreert welk een internationaal anarchistisch netwerk Ba Jin had opgezet. Hier betoont Angel Pino zich als onderzoeker, want opgenomen zijn van zijn hand twee bijdragen. Het eerste onder de titel ‘Ba Jin en Berkman, van vertaling tot palimpseste schrijfactiviteit’ en het tweede luidt ‘Ba Jin en zijn correspondentie met buitenlandse anarchisten: laatste sporen (1948-1950)’. Het slothoofdstuk betreft het afscheid van het anarchisme. Het gaat om een terugblik uit 1978 van Ba Jin zelf op zijn libertaire engagement. Die terugblik wordt ingeleid door Pino. Aan dit geheel worden nog toegevoegd een aantal notities over het Chinese anarchisme in de eerste helft van de twintigste eeuw (door Jean-Jacques Gandini) en een bibliografie van het in Frans verschenen vertalingen van publicaties van Ba Jin (door Angel Pino).