De historicus Giele brengt in dit boek de vroege socialistische en arbeidersbeweging tot leven. Op basis van zorgvuldig bronnenonderzoek schetst hij het ontstaan van de zelfstandige arbeidersbeweging. Het gaat hem daarbij vooral om de personen, hun activiteiten en ervaringen en om opvallende gebeurtenissen. Het begin van de arbeidersbeweging wordt gemarkeerd door debatten in de vrijdenkersvereniging De Dageraad en door stakingen van werklieden, eerst van Amsterdamse scheepstimmerlieden en later van de typografen. De contacten met de Eerste Internationale brachten voor het eerst socialistische ideeen naar Nederland. Een groot aantal werklieden-verenigingen sloten zich in de jaren 1871 en 1871 bij de Internationale aan, maar de contacten tussen de Nederlandse sectie en de centrale raad van de Internationale in London zijn nooit intensief geworden. Toen in 1872 op het beroemde Haagse Congres gekozen moest worden tussen de centralistische organisatievormen van Karl Marx en de federatieve ideeen van Michael Bakoenin, kozen de Nederlanders voor Bakoenin, niet omdat ze anarchist waren, maar omdat ze van onderop dachten, vanuit lokale autonomie. De socialistische ideeen waren in vruchtbare aarde gevallen zodat in een latere periode, in de jaren 1880, de Sociaal-Democratische Bond onder leiding van Ferdinand Domela Nieuwenhuis zich tot een revolutionaire massabeweging kon ontwikkelen. Historicus Bert Altena schreef voor deze herdruk een nieuwe informatieve inleiding.