‘Het toeval wil dat het fascisme als stroming vorm kreeg in 1919, het sterfjaar van Domela’. Het zou een anachronisme zijn om Domela hier als antifascist te eren – hij zou het ongetwijfeld zijn geworden als hij niet in 1919 was overleden. Het fascisme verenigt immers, zo schrijft Lucardie, in extremis alles waar een anarchist zich tegen keert: een sterke, autoritaire en totalitaire staat, militarisme, seksisme en racisme. Lucardie gebruikt hier de term fascisme zodat hij de Italiaanse herkomst van deze beweging kan beschrijven. Daarvoor geeft hij een aantal activiteiten van Benito Mussolini weer – als jonge socialist begonnen en die om verschillen van activistisch inzicht de Socialistische Partij wordt uitgezet. Zijn ideologische insteek krijgt een sterk nationalistisch karakter (nationaal-syndicalisten). In 1919 vormen Mussolini en een groot deel van zijn syndicalistische vrienden actiegroepen (fasci di combattimento = strijdgroepen). Lucardie beschrijft deze ontwikkelingen omdat het interessant is en wellicht ook verontrustend, dat anarchisten en anarchosyndicalisten zich soms tot fascisten ontwikkelden, zowel in Italië als in Nederland. Honderd jaar fascisme…dus zijn betoog loopt door tot 2019! Dit betekent dat hij niet alleen fascisme en nazisme van voor de Tweede wereldoorlog analyseert op hun karakteristieke elementen (ideologie, organisatie, strategie), maar ook ontwikkelingen van na 1945 toelicht. Zo komt hij uiteraard te spreken over neofascisme en antifascisme. Een van de doelen die hij met zijn analyse voorheeft is het onderscheid aan te geven tussen typeringen als fascisme, extreemrechts, autoritair-conservatisme of reactionair (bijvoorbeeld van Baudet en de neerslag ervan op Forum voor Democratie). Het gaat erom niet overal de term fascisme op te plakken om te voorkomen dat die term uiteindelijk niets meer zegt. En zeker, hij gaat mee met het devies van antifascisten die zeggen: ‘Met fascisten praat je niet, die bestrijd je’. Maar dit mag je er niet van weerhouden om kenmerkende verschillen in acht te nemen.