De lijdensweg van Erich Mühsam

Heruitgave van Henk Eikelbooms vertaling van de korte biografie van de Duitse anarchist Erich Mühsam van de hand van zijn vrouw. Mühsam (1878-1934) was een beeldbepalende anarchist die op velerlei vlakken actief is geweest. Hij was een dichter die jarenlang als bohemien in Berlijn en Parijs leefde. In het voorjaar van 1919 speelde hij een zeer actieve rol tijdens de een paar dagen durende Beierse radenrepubliek, waarvoor hij bestraft werd met vele jaren gevangenisstraf. Eind 1924 kwam hij voorwaardelijk vrij. Hij stortte zich op de campagne voor de vrijlating van links-communist Max Hoelz en werd hoofdredacteur van het anarchistische tijdschrift `Fanal’. De dag na de Rijksdagbrand werd hij opgepakt, zoals duizenden anderen, en naar concentratiekamp Oranienburg afgevoerd. In 1935 werd hij daar door de nazi’s vermoord. Kreszentia (Zenzl) Mühsam, zijn vrouw en strijdgenote, schreef deze indringende, maar fragmentarische biografie, uitgegeven door (de Stalinistische mantelorganisatie Internationale Rode Hulp). Zenzl vertrok nog op de dag van de begrafenis van Erich naar Tsjechoslowakije om een jaar later door te reizen naar de Sovjet Unie, wat vrij onbegrijpelijk is, aangezien zij op de hoogte moet zijn geweest van de al anderhalf decennium heersende terreur tegen andersdenkenden in het `arbeidersparadijs’. April 1936 werd zij voor het eerst opgepakt en een half jaar later weer vrijgelaten. Zo goed als niemand wou meer met haar te maken hebben en in 1939 werd ze wederom opgepakt om tot 1953 in strafkampen en interne ballingschap te verkeren. Na Stalins dood keerde ze terug naar de DDR, waar ze in 1962 stierf. De oorspronkelijke tekst is voorzien van twee voorwoorden en een lezenswaardige epiloog.