Nur die Schatten bleiben

De auteur (1927- ) was één van de 53 overlevenden van de opstand die in oktober 1943 in het Duitse vernietigingskamp Sobibor uitbrak. Het onderhavige boek is de Duitse vertaling van Blatt’s memoires die in 1997 in het Engels onder de titel ‘From the ashes of Sobibor’ verschenen. Hij schetst zijn jeugd in de Poolse stad Izbica, het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in 1939, de opdeling van Polen tussen de Duitse en Russische invasielegers, het begin van de Duitse repressie tegen het Joodse volksdeel, het sterke Poolse antisemitisme, de oprichting van de ghetto’s. Blatt vertelt hoe hij in 1942 met zijn hele familie geïnterneerd wordt in Sobibor, waarna zijn familieleden al spoedig in de gaskamers om het leven worden gebracht. Blatt weet de dans te ontspringen doordat hij eerst als kapper wordt aangesteld en vervolgens bij de sortering van de overgebleven persoonlijke eigendommen van de vermoorde joden ingeschakeld wordt. In 1943 speelt hij een hoofdrol in de opstand van enkele honderden kampbewoners en weet te ontsnappen. De teruggewonnen vrijheid blijkt een illusie. Ondanks het bijna volstrekte gebrek aan steun van de Poolse bevolking, inclusief zijn voormalige niet-joodse vrienden, weet hij zich in leven te houden en sluit zich uiteindelijk aan bij een partizanengroep. In de loop van 1944 maakt hij de bevrijding door de Russen mee. Na de oorlog emigreerde Blatt naar de VS en zette daar recent zijn herinneringen op papier.