Sämtliche Briefe

Hugo Ball (1886-1927) – oprichter van de radicaal linkse kunststroming Dada in Zürich – stelde zelf in 1926 verbaasd maar zelfbewust vast dat hij “op alle vlakken in het brandpunt van de belangstelling” terecht is gekomen ”in de theaterwereld, de kunst, de filosofie en de politiek”. De brieven van Ball bevestigen dat op indrukwekkende wijze, ze accentueren zijn door breuken gekenmerkte levensloop. Hij was actief als expressionistische theaterhervormer, tijdelijke dadaïst en estheet, roerde zich op politiek en journalistiek vlak, oefende scherpe kritiek op de Duitse door het protestantse idealisme sterk beïnvloede filosofie, tevens schreef hij meerdere hagiografieën en was amateur-theoloog. De brieven geven een interessant inzicht in de historische avantgarde bewegingen van het expressionisme en Dada, in de literaire en politieke oppositie tegen de Eerste Wereldoorlog die in Zwitserse ballingschap verbleef en in het politieke debat gedurende de Weimar-republiek (1918-1932) in Duitsland. Als correspondenten treft men onder andere aan: Wassily Kandinsky, Kurt Wolff, René Schickele, Tristan Tzara, Hans Arp, Hermann Hesse, C.G. Jung en Carl Schmitt. Wat deze uitgave extra interessant maakt zijn de uitgebreide annotaties bij de brieven en het feit dat er ook brieven van zijn correspondenten aan hem in zijn opgenomen, wat een beter begrip van de discussie mogelijk maakt. Tevens werd voor het eerst ook zijn dagboek uit de periode 1921-1927 gepubliceerd in deze prijzige, maar belangwekkende uitgave. De twee samenstellers, Gerhard Schaub en Ernst Teubner houden zich al jarenlang met Ball en Dada bezig.