Het begin van alles

‘The Dawn of Everything’ is het langverwachte boek van David Graeber en David Wengrow. Sinds jaar en dag worden onze vroege voorouders afgeschilderd als primitief en kinderlijk – soms als vrije en gelijke mensen, soms als oorlogzuchtige barbaren. Beschaving, zo gaat het verhaal, is niet meer dan het opgeven van de oorspronkelijke vrijheden of, in het andere geval, het temmen van onze oerinstincten. David Graeber en David Wengrow tonen aan dat deze theorieën voor het eerst opkwamen in de achttiende eeuw als reactie op niet-Westerse kritieken op de Europese samenleving, én waarom die theorieën niet kloppen. Daarmee zetten zij bestaande ideeën van de menselijke geschiedenis op zijn kop, onder andere over het ontstaan van landbouw, de opkomst van bezit, steden, democratie, slavernij en de ‘beschaafde wereld’. De auteurs baseren zich op baanbrekend archeologisch en antropologisch onderzoek en laten daarmee zien dat, door echt naar het feitelijke bewijs te kijken, de geschiedenis een veel interessanter verhaal vertelt. Gesteld dat de mens niet het overgrote deel van haar evolutionaire verleden in kleine groepen als jagers-verzamelaars leefde, hoe leefden zij dan wél? En gesteld dat landbouw en verstedelijking niet zorgden voor hiërarchieën en machtsstructuren, welke sociaal-economische factoren zorgden daar dan wél voor? De antwoorden zijn vaak onverwacht en suggereren dat de geschiedenis minder in steen gebeiteld is dan we vaak denken – de toekomst vol van alternatieven die we ons tot nu toe zelden voorstelden. ‘The Dawn of Everything’ verandert fundamenteel ons begrip van het menselijk verleden en biedt aanknopingspunten om nieuwe vormen van vrijheid, nieuwe vormen van maatschappelijke organisatie voor te stellen. Een monumentaal boek, een grootse intellectuele inspanning, geschreven vanuit nieuwsgierigheid en moraliteit, en vertrouwen in de kracht van directe actie.