De strijd tegen het fascisme begint met de strijd tegen het bolsjewisme

De Duitse socialist Otto Rühle (1874-1943) is vrijwel vergeten. Toch is hij een van de grondleggers van de radencommunistische gedachte en de auteur van het misschien niet geheel onbekende geschrift uit 1920 getiteld `De revolutie is geen partijzaak’. In ieder geval was Rühle populair in de Alarm beweging rondom Piet Kooijmans en Anton Constandse. Deze jonge anarchisten deelden de opvatting dat de sociale revolutie onverenigbaar was met achterhaalde `burgerlijk’ instituties en organisatievormen als parlementen, partijen en vakbonden. Alleen vrije arbeidersraden en zeker niet de bolsjewistische partijen en de reformistische ideologie van Lenin konden een einde maken aan het allesoverheersende kapitalisme. Rühle was van oorsprong onderwijzer en sociaaldemocratisch Rijksdaglid. In 1915 stapte hij uit de partij en werd actief in de links-radicale vleugel tegen het militarisme. In de revolutietijd van 1918/19 speelde hij een rol in de arbeiders- en soldatenraden in Saksen en nadien was hij als theoreticus actief in de Duitse radencommunistische beweging. Samen met zijn vrouw Alice publiceerde hij ook over pedagogiek, maar zijn interesse vor Adlers `Individualpsychologie’ vonden de kameraden maar een kleinburgerlijke dwaling en zo kwam het tot een breuk met het radencommunistische milieu. Als onafhankelijk socialistitsch publicist probeerde Rühle te overleven, eerst – op de vlucht voor Hitler – in Praag, nadien in Mexico. Daar stierf hij aan een hartstilstand. Kort voor zijn dood schreef hij het essay dat nu door uitgeverij de Dolle Hond is vertaald en heruitgegeven, voorzien van vele verhelderende annotaties. Rühle bouwt hier voort op zijn eigen vroege kritiek op Lenin. Rühle benadrukt de diepe scheidslijn tussen het (libertaire) socialisme en het burgerlijke bolsjewisme dat nauwe verwantschap vertoont met het fascisme: nationalisme, centralisme, leiderscultus, machtsdenken, geweld en terreur zijn wezenlijke karaktertrekken van beide politieke systemen.